Visie en werkwijze
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: katten zijn geen kleine honden. Hoewel dit besef steeds meer doordringt in de dierenwereld zie ik helaas ook nu nog dat zelfs mensen die professioneel met dieren werken te weinig onderscheid maken tussen deze 2 diersoorten. Ik vraag wel eens aan mensen of ze vinden dat een giraffe en een cavia op elkaar lijken? Het antwoord is dan ‘nee, natuurlijk niet’.
Maar waarom worden er dan wel zo veel vergelijkingen getrokken tussen honden en katten? Veel weten over honden wil niet zeggen dat je automatisch ook veel weet over katten, en vice versa. Leerprincipes zijn universeel, maar elk dier heeft een specifieke benadering nodig die is afgestemd op de soort waartoe hij/zij behoort. Doen we dat niet dan tonen we niet alleen geen respect voor het unieke wezen van het dier, maar doen we ze ook enorm tekort.
Hoe gaat gedragstherapie in zijn werk?
Wanneer uw kat probleemgedrag vertoont en u hiervoor contact met mij opneemt kunt een aantal zaken van mij verwachten.
Voordat we samen verder gaan zal ik u vragen of u met uw kat bij uw dierenarts bent geweest. Veel gedragsproblemen bij katten kunnen namelijk een (gedeeltelijk) medische oorzaak hebben. Katten zijn meesters in het verbergen van pijn en proberen elk lichamelijk ongemak zo goed mogelijk te verbergen, waardoor veel ziektes pas in een heel laat stadium ontdekt worden. Daarom is het erg belangrijk dat de dierenarts uw kat eerst lichamelijk gezond heeft verklaard.
De gedragstherapie zelf gaat in een aantal stappen.
Allereerst kom ik bij u op huisbezoek om uw kat te kunnen observeren in zijn eigen omgeving. Om me hierop voor te bereiden zal ik u eerst een uitgebreide vragenlijst toesturen die u vervolgens zo volledig mogelijk ingevuld retourneert. Wanneer ik deze ingevulde vragenlijst heb ontvangen zal ik u bellen om een afspraak te maken voor een huisbezoek.
Een huisbezoek neemt gemiddeld ruim 2 uur in beslag. Het is mijn taak om u tijdens dit bezoek nog meer inzicht te geven in het gedrag van uw kat. Ik kan u uitleggen waarom uw kat doet wat hij doet vanuit het standpunt van het dier gezien. Daarna geef ik u adviezen om dit gedrag op te lossen of om te buigen naar gewenst gedrag. Voor sommige mensen is dit bezoek voldoende om daarna zelf weer verder te kunnen, vandaar dat ik werk met een uurtarief.
Desgewenst kunnen we nu echter ook een uitgebreid behandeltraject in gang zetten. In dat geval zet ik na het bezoek alles wat besproken is op schrift in de vorm van een behandelplan, zodat u dit later nog eens rustig na kunt lezen. Tijdens het behandeltraject hebben we tussendoor evaluatiemomenten om de vorderingen te kunnen monitoren en het plan zo nodig te kunnen bijstellen.
Na het huisbezoek gaat u zelf aan de slag met het therapieplan. Het al dan niet slagen van de therapie hangt af van de bereidheid en mogelijkheden die u heeft om alle adviezen ook daadwerkelijk toe te passen. De ervaring leert namelijk dat dit niet altijd eenvoudig is voor eigenaren. U zult indien nodig namelijk gevraagd worden om aanpassingen te maken in de leefomgeving van de kat. Dit betekent automatisch dat uw eigen leefomgeving ook verandert.
Soms moeten er aanpassingen gedaan worden in de inrichting van uw huis om het territorium van de kat te optimaliseren. Dit varieert van het (ver)plaatsen van een extra kattenbak tot het creëren van extra klim- en rustgelegenheden voor het dier. Houd hier van tevoren rekening mee.
Het is dus belangrijk dat alle adviezen uit het behandelplan worden opgevolgd om de kans op slagen zo groot mogelijk te maken. Ook is het van belang dat alle gezinsleden bereid zijn om mee te werken aan het therapieplan.
Medicatie
Soms vragen mensen mij of bepaalde vormen van medicatie kunnen helpen om het gedragsprobleem op te lossen. Hier kan ik kort over zijn: dit is zelden het geval. Medicatie kan pas overwogen worden in extreme gevallen waarbij eerst een volledig behandelplan is gevolgd. En dan nog mag medicatie alleen van tijdelijke aard zijn en altijd in overleg met en onder supervisie van een dierenarts.
Psychofarmaca hebben namelijk bijwerkingen die niet onderschat mogen worden. Bovendien wordt door het toedienen hiervan de oorzaak en de oplossing van het probleemgedrag in het dier zelf gezocht.
Gedragstherapie gaat echter niet uit van een interne oorzaak van probleemgedrag maar van externe factoren. Het doel van gedragstherapie is juist om de leefomgeving van de kat zoveel mogelijk te laten overeenkomen met de natuurlijke behoeften van het dier. Door de natuurlijke leefwereld van de kat zo goed mogelijk na te bootsen en alle instincten op de juiste manier te stimuleren en reguleren kan bijna elk gedragsprobleem worden opgelost.
Medicatie kan alleen ondersteunend werken wanneer een dier in een vicieuze cirkel is beland doordat bepaald probleemgedrag al heel erg lang bestaat en het gedrag zichzelf in stand is gaan houden. Om deze cirkel te doorbreken en het dier meer open te laten staan voor gedragstherapie kan in zeldzame gevallen tijdelijk medicatie worden toegediend. Dit is wat mij betreft echter nooit een eerste oplossing. Dit komt pas in beeld wanneer alle andere mogelijkheden zijn onderzocht en uitsluitend in samenwerking met en onder supervisie van een dierenarts.
Tot slot zijn er ook mensen die met dieren werken en hierbij natuurgeneeskunde toepassen.
Dit is een verzamelnaam voor diverse stromingen die gemeen hebben dat ze een natuurlijk herstel willen bereiken tussen lichaam en geest van het dier. De oorzaken van gedragsproblemen en sommige ziektes worden dan bij een verstoorde, innerlijke balans van het dier gezocht en deze therapieën zijn er vervolgens op gericht om deze innerlijke balans te herstellen.
Veel voorkomende natuurgeneeskundige behandelingen zijn:
- Homeopathie
- Aromatherapie (essentiële oliën)
- Fytotherapie (kruidengeneeskunde)
- Bachbloesemtherapie
- T-Touch
- Celzouttherapie
Soms kunnen dieren baat hebben bij een natuurgeneeskundige behandeling.
Wanneer er echter sprake is van externe factoren die het gedragsprobleem veroorzaken is het belangrijk dat deze factoren eerst worden opgespoord en opgelost.
Mijns inziens is natuurgeneeskunde dan ook, net als medicatie, een ondersteunend middel en dus geen vervanging voor gedragstherapie.